In de naam van Allah, de meest Barmhartige, de meest Genadevolle. Alle lof behoort toe aan Allah, en moge Allah vrede en zegeningen schenken aan de Profeet Mohammad (SAW), zijn familieleden, metgezellen en eenieder die in zijn voetsporen treedt tot aan de Dag des Oordeels
Wees goed voor jeouders
Beste gelovigen: over goedheid tegenover de ouders, het onderwerp van de preek van vandaag, zegt Allah de Verhevene in de Eerbiedwaardige Koran: “En aanbid Allah en ken Hem in niets een deelgenoot toe, en wees goed voor de ouders” (4:36). En in een ander vers: “En wees zachtmoedig voor beiden, en nederig en liefdevol”(17:24).
Uit deze goddelijke verzen kan worden opgemaakt dat de islam specifieke aandacht schenkt aan de familie en het gezinin het bijzonder. De islam moedigt aan tot het respecteren en liefhebben van de gezinsleden en vooral de ouders. De ouders vormen namelijk de basis van het gezin. Zij zijn de opvoeders en onderwijzers van de kinderen en daarmee dragen zij bij aan de ontwikkeling van de toekomstige leden van de gemeenschap.
Het eren en respecteren van de ouders is zonder twijfel één van de beste daden en één van de meest geliefde handelingen bij Allah de Verhevene. Niets voor niets wordt de gelovige opgedragen goed te zijn voor zijn ouders, want daarmee is hij ook gehoorzaam tegenover zijn Heer. Hij verdient daarmee de tevredenheid van Allah. In Dit terugkerende bevel zoals neergelegd in de Koran kan worden samengevat met de woorden: “Wees goed voor jullie ouders” (6:151).
Dit bevel van Allah werd in de eerste plaats opgevolgd door de nobele Profeten en Boodschappers. Zo is in de Koran over de Profeet ‘Isa, in de Sura die vernoemd is naar zijn moeder Mariam, het volgende geopenbaard: “Hij (‘Isa) zei: Voorwaar, ik ben de dienaar van Allah. Hij heeft mij de Schrift gegeven en mij tot een Profeet gemaakt. En Hij heeft mij gezegend waar ik ook ben en Hij heeft mij bevolen het gebed te verrichten en de zakat te betalen, zolang ik leef. En om goed te zijn voor mijn moeder. En Hij heeft mij niet als een arrogante ongehoorzame gemaakt” (9:30-32).
In dezelfde Sura is over de Profeet Yahya, de zoon van Zakariyya, geopenbaard: “En hij was goed voor zijn ouders en hij was niet arrogant en ongehoorzaam”. Een belangrijk voorbeeld, dat ieder jaar wordt aangehaald tijdens het offerfeest, is het respect en de gehoorzaamheid is van Isma’iel: “Toen hij de leeftijd had bereikt waarop hij hem (Ibrahim) kon helpen, zei hij: ”O mijn zoon, Voorwaar, ik heb in een droom gezien dat ik jou zal offeren, zeg mij hoe jij daarover denkt.’’ Hij (Isma’iel) zei: “O mijn vader, doe wat u is bevolen, U zult vinden dat ik, als Allah het wil tot de geduldigen behoor” (37:102).
Uiteraard zette de beste der schepselen, onze geliefde Profeet Mohammad (saw) zich ook in om goed te zijn tegenover zijn moeder. Zo is overgeleverd dat de Boodschapper van Allah huilend het graf bezocht van zijn moeder en zei: “Ik vroeg mijn Heer toestemming om vergiffenis voor haar te vragen, maar dit werd mij niet verleend. Toen vroeg ik toestemming om haar graf te bezoeken en dit werd mij welverleend”. De positie van de moeder is bijzonder hoog in de islam. Hierover zegt Allah de Verhevene: “En Wij bevolen de mens goedheid tegenover zijn ouders. Zijn moeder droeg hem in zwakheid op zwakheid, en het zogen van hem duurde twee jaren. Wees daarom Mij dankbaar en jouw ouders. Tot Mij is de terugkeer.” (31:14).
De hoge positie van de moeder wordt in vele overleveringen aangehaald. Zo is overgeleverd dat een man naar de Profeet ging en zei:
“O Boodschapper van Allah, ik wil mij inzetten voor de zaak van Allah. Hij (de Profeet) vroeg: ‘Leeft je moeder nog?’ Ik antwoordde: Ja. Daarop sprak de Profeet: Klamp je vast aan haar voeten, want daar bevindt zich het Paradijs.”
Met andere woorden, degene die zijn moeder gehoorzaamt, haar vergezeld, haar beschermt, en haar dient, zal als beloning het Paradijs krijgen. Dit bevestigt Allah door Zijn Woorden: “Er is voor het verrichten van het goede geen andere beloning dan het goede.” (55:60).
Goedheid en zachtmoedigheid ten opzichte van de ouders wil zeggen dat je hen gehoorzaamt wanneer zij je opdragen iets te doen, dat je voorrang geeft aan hun behoeftes en verlangens, dat je hen nederigheid en geduldig behandelt. Dat je je stem niet verheft in hun bijzijn of hen kwaad aankijkt. Om die reden is ongehoorzaamheid en grofheid tegenover de ouders één van de grootste zonden in de islam. Zo is overgeleverd dat de Profeet (saw) zei: “Zal ik jullie informeren over de meeste afgrijselijke drie zonden? We zeiden: “Ja, O Boodschapper van Allah”. Hij zei: “Deelgenoten toekennen aan Allah en ongehoorzaamheid tegenover de ouders. Vervolgens ging de Profeet zitten en zei: Weesopgepast voor het afleggen van valse getuigenissen. Hij bleef dit herhalen totdat wij wilden dat hij zou ophouden.”
Dat ongehoorzaamheid tot de grootse bestraffing zal leiden wordt bevestigd in een uitspraak van de Profeet (saw): “Drie personen zullen het Paradijs niet binnentreden: degene die zijn ouders niet gehoorzaam is, de dronkaard en degene die de mensen herinnert aan wat hij hen heeft gegeven.” In een andere traditie wordt overgeleverd dat de Profeet (saw) zei: “Hij is gedoemd, hij is gedoemd, hij is gedoemd.” Er werd gezegd: “Wie, O Boodschapper van Allah?” Hij zei: “De persoon wiens ouders of een van hen de ouderdom bereikt in zijn aanwezigheid maar niet het Paradijs betreedt (door goed voor hen te zorgen).”
Uit de preek van vandaag kunnen we opmaken dat de islam grote nadruk legt op het respecteren en gehoorzamen van de ouders. Door hen dienstbaar te zijn en aan hun zijde te blijven staan, zal de gelovige ongetwijfeld beloond worden. Met name de moeder heeft een zeer hoge status in de islam en om die reden moeten we haar ten alle tijde netjes en gepastbehandelen.
Wij vragen Allah om onze ouders genadig te zijn en ons samen te brengen in het Paradijs. Amien!