Alle lof aan de Heer der werelden die ons met het vasten heeft begunstigd. Alhamdoelillah dat Hij ons op de beste dag van de week in de beste maand van het jaar op de beste plek bijeen heeft gebracht. Hij is het die Leidt wie Hij wilt en laat dwalen wie Hij wilt. Vrede en zegeningen aan de geliefde profeet Mohammed saw.
Beste vastenden, we zijn halverwege de ramadan en de zomervakanties zijn aangebroken. Voor velen van ons betekent dit dat het vasten elders hervat zal worden en hoogstwaarschijnlijk ook de Eid’ul fitr daar gevierd zal worden. Dit is dan ook daarom de periode dat veel mensen veel vragen stellen over de fiqh van het vasten tijdens het reizen. Het vasten heeft wetten en regels waar een moslim zich aan dient te houden. Het reizen is over het algemeen inspannend en moeizaam.
Allah swt is Barmhartig en Genadevol en heeft daarom voor de reiziger bepaalde uitzonderingen gemaakt. Hij zegt nl: …Wie van jullie aanwezig is in de maand, laat die dan vasten, maar wie ziek is of op reis dan is er een aantal dagen om de vasten in te halen…[2:185]
En zo heeft Allah swt voor de reiziger een uitzondering gemaakt, ongeacht of de reis op een korte of een lange afstand is, ongeacht of de reis vermoeiend is of niet en ongeacht met welk vervoersmiddel dit gebeurt. Zolang deze reis niet indruist tegen de wetten van Allah swt. Deze uitzonderingen gelden bijv wanneer men zijn of haar land van herkomst wilt bezoeken, de ouders of andere familieleden etc.
Veel reizigers willen liever vasten tijdens het reizen. Reizigers zijn in verschillende categorieën te verdelen nl:
1. De reiziger die geen vermoeidheid of verzwakking ervaart tijdens zijn reis en waarvoor het vasten totaal geen invloed heeft op zijn welzijn tijdens de reis. Of dat hij van zichzelf weet dat hij moeite zal hebben met het inhalen van de vastendag als hij toch besluit niet te vasten. Voor dit type reiziger is het beter om te vasten.
De metgezel; Hamza Al Aslamie RA, vroeg aan de profeet SAW, moet ik vasten tijdens mijn reis? De profeet SAW antwoordde: Als je wilt, vast, en als je wilt verbreek het vasten.
2. Het tweede type reiziger is de reiziger die veel moeite heeft om te vasten tijdens zijn reis, en voor wie het misschien ook niet gezond is om te vasten tijdens zijn reis. Voor deze reiziger is het verboden om te vasten als dit ten koste gaat van zijn gezondheid. Allah swt heeft het verboden onze gezondheid te verslechteren. Allah swt zegt: Voorwaar. Allah Is voor jullie Meest Barmhartig. [4:29]
3. Het derde soort reiziger is een reiziger voor wie het wel moeilijk is om te vasten, maar er verder geen gezondheidsklachten aan over houdt. Voor deze reiziger is het sterk afgeraden om te vasten en sterk aanbevolen om het vasten te onderbreken. Dit geldt ook voor een reiziger die door te vasten zijn medereizigers in gevaar brengt of zijn vasten op reis op welke manier dan ook ten nadele komt van zijn medereizigers.
Verder is het verbreken van het vasten verbonden aan een aantal voorwaarden. Zo kun je niet gebruik maken van deze uitzondering van Allah SWT als je alleen de intentie doet om te reizen, maar nog niet vertrokken bent. Je moet dus echt daadwerkelijk al op reis zijn en je huis verlaten hebben en opweg zijn naar je bestemming. Zolang je nog gewoon thuis bent gelden de normale vastenregels voor jou. Dus als je pas na de dageraad (Fajr) van huis vertrekt ben je verplicht die dag te vasten. Je mag dan pas de volgende dag je vasten verbreken als je nog op reis bent, omdat je dan al op reis bent vóór de Fajr.
1: Dat de reis een reis is waarin het ook toegestaan is om het gebed te verkorten van
4 rakaat naar twee rakaat.
2: Dat de reis een bestemming heeft die toegestaan is in de islam zoals familiebezoek,
ziekenbezoek, Omrah of het bezoeken van je vaderland. Reizen naar iets wat
Haram (verboden) is geeft geen recht op het verbreken van je vasten.
3: Dat de intentie om die dag niet te vasten vóór de dageraad gedaan wordt.
4: Dat de reis al begint vóór de dageraad.
Verder is het belangrijk voor de reiziger om de vastentijden en de gebedstijden aan te houden van het land waar je je op dat moment bevindt. Dus als het maghreb is op het vliegveld verbreek dan je vasten, ook al vlieg je een paar uur later boven de horizon en is de zon nog zichtbaar.
Voor diegenen die aan het begin van de ramadan zich in een land bevinden en aan het einde van de ramadan zich in een andere land bevinden die eerder of later is begonnen met de Ramadan geldt dat de Ied el Fitr (einde van de ramadan) gevierd wordt met de inwoners van het land waar je je op dat moment bevindt.
– Heb je daardoor in totaal 29 of 30 dagen gevast hoef je na de Ied el Fitr niets in te halen.
– Heb je in totaal maar 28 dagen gevast, dan vier je de Ied el Fitr met de inwoners van het land waar je bent en haal je na de Ied el Fitr één dag in zodat je ook minimaal 29 dagen gevast hebt (het minimale aantal dagen dat een islamitische maand telt).
– Heb je al 30 dagen gevast, maar het land waar jij je op dat moment bevindt viert de Ied el Fitr pas twee dagen later, dan mag jij niet nog een dag erbij vasten. Dat betekent dat jij dan niet vast, terwijl de inwoners van het land waar jij je bevindt wel vasten. Hier dien je natuurlijk secuur mee om te gaan en niet etend over straat te gaan terwijl iedereen nog om je heen vastende is.
Geliefde broeders en zusters, Zometeen wanneer wij de moskee uitlopen, rennen we massaal naar onze families of naar de supermarkten om onze tafels voor vanavond vol te krijgen. Gezellig samen met anderen het vasten verbreken in een vrije aangename omgeving. Terwijl geliefde dienaren van Allah onze broeders en zusters in Gaza uitgeroeid worden, moeder en kind van elkaar worden gescheiden, vrouwen van hun mannen worden afgepakt en andersom. Wij zien allen de verschrikkelijke beelden voorbij komen. La hawla wala qoewata illa billah. Vergeet deze mensen niet in jou dua gedurende deze heilige maand.
Moge Allah swt onze vasten accepteren, onze zonden vergeven en de beloningen op de goede daden vermenigvuldigen. Moge Allah swt het Palestijnse volk beschermen tegen het kwade en hen snel de rust, vrede, geluk en de overwinning schenken. Allahomma ameen.