In de Naam van Allah de Barmhartige de Meest Genadevolle
Beste broeders en zusters,
In de islam is veel aandacht voor relaties tussen mensen. Deze relaties hebben wij met elkaar in allerlei vormen; zo hebben wij relaties gestoeld op familiebanden, hebben wij relaties als buren, als collega’s, als klasgenoten, als leden van een gemeenschap enzovoorts enzovoorts.
In de gotbah van vandaag gaan we dieper in op de relatie tussen vrienden onderling in de islam. Dit doen we aan de hand van een aantal voorwaarden waar een gezonde vriendschap aan dient te voldoen. Tevens kan een ieder van ons aan de hand van deze punten nagaan of zijn of haar vriendschappen op islamitische principes gestoeld zijn.
Ten eerste dient de vriendschap gebaseerd te zijn op elkaar lief hebben in de naam van Allah, dat je je vriend of vriendin graag mag omwille van Allah. Dit zijn de vriendschappen die duurzaam zijn. Duurzaam in dunia omdat de basis van de vriendschap de tevredenheid van Allah is en duurzaam op de dag des Oordeels omdat Allah SWT over vrienden heeft gesproken in soerat az-Zoekhroef:
الأَخِلاَّءُ يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلاَّ الْمُتَّقِينَ
“De boezemvrienden zullen elkaars vijanden zijn, behalve de godsvruchtigen.”(43:67)
Oftewel vrienden van nu zullen dan elkaars vijanden zijn, behalve diegene die Allah vreesden en hun vriendschap omwille de tevredenheid van Allah Swt
Ten tweede is het oprecht en eerlijk zijn in de vriendschap. Een oprechte vriendschap speelt zich af tussen drie partijen; de twee vrienden en Allah SWT. Dat betekent dat een vriendschap niet verward moet worden met een andere doel. Bijvoorbeeld iemands vriend zijn om zodoende een bepaalde positie te kunnen verkrijgen, of iemands vriend zijn om er geld mee te kunnen verdienen, of iemands vriend zijn om anderen jaloers te maken en ga zo maar door. Allemaal redenen om een vriendschap te hebben die vals zijn en niet-islamitisch.
Ten derde is een belangrijke aspect het nakomen van afspraken en beloftes met je vrienden. Dat je vriend op je rekent en dat jij hem laat vallen is een doodsteek voor elke relatie, maar zeker voor vrienden. In de islam is het zelfs een plicht vanuit het geloof om gehoor te geven aan een uitnodiging van je vriend. Voor bijvoorbeeld een bruiloft. Je vriend rekent dan op je aanwezigheid en wegblijven zonder geldige reden kenbaar te maken van tevoren, hoort ook tot het niet nakomen van je plichten jegens je vriend. Hier hoort ook bij, het verontschuldigen bij de ander als jij de fout in bent gegaan.
Ten vierde: het warm houden van de onderlinge contact en het navragen naar zijn of haar situatie. Afscheid nemen als hij afreist, verwelkomen als hij terugkomt en bezoeken als hij ziek is en het uitwisselen van cadeaus. Dit zal zeker de liefde omwille Allah vergroten en de band hechter en broederlijker maken.
Ten vijfde: Fysiek, mentaal en materieel bijstaan van je vriend. En zeker als je vriend zich in moeilijke tijd bevindt. En toon oprechte interesse in zijn kinderen en gezin en vraag ook zo nu en dan naar hen.
Ten zesde: Het bewaren van de geheimen van je vriend en bedekken van zijn tekortkomingen in plaats van daarmee te koop te lopen en hem daarmee te beschadigen.
Ten zevende: Het wensen voor je vriend wat je ook voor jezelf wenst. De profeet SAW zegt in een hadith : “Niemand van jullie gelooft (werkelijk) totdat hij voor zijn broeder wenst wat hij voor zichzelf wenst.”
En wie een beeld wil hebben van hoe deze hadith in de praktijk eruit ziet, zou zich moeten gaan verdiepen in hoe de mohajireen uit Mekka zijn opgevangen door de ansaar uit Medina toen de moslims uit Mekka vluchtten in de tijd van de profeet SAW.
Ten achtste: Zachtmoedig naar elkaar zijn, het niet extreem vasthouden aan jouw mening en de mening van je vriend respecteren en altijd naar een tussenweg zoeken.
Ten negende: Je vriend tegemoet lopen met een glimlach op je gezicht, en hem op je best groeten door de salam te geven.
Ten tiende: Het verrichten van smeekbedes voor je vriend achter zijn rug om, dus zonder dat je aan je vriend of vriendin vertelt dat je een smeekbede voor hem hebt verricht. De profeet SAW zegt hierover in een hadith: “Geen enkele gelovige verricht smeekbeden voor zijn afwezige broeder zonder dat de Engelen zeggen: “Moge jou hetzelfde gegeven worden.”
Ten elfde: Een positieve houding naar elkaar hebben en van het goede uitgaan. Als je iets hoort of ziet of iets bereikt jou wat negatief is van je vriend, dat je in eerste instantie van het goede uitgaat en ook in staat bent om te doen alsof je iets niet gezien of gehoord hebt. Want ongetwijfeld zal hij of zij ook iets negatiefs op jou op te merken hebben. Maar door een positieve insteek zal de vriendschap duurzaam zijn en de band hechter.
Ten twaalfde: onthoud je vriend of vriendin niet van goed advies. En zeker als het gaat om zijn of haar tekortkomingen in zijn geloof of aglaaq, gedrag. Uiteraard doe je dit op een wijze manier en niet in het bijzijn van anderen zodat je de vriendschap niet schaadt.
En tot slot een reminder van de imam aan een grote zonde die niet alleen elke vriendschap zal kapotmaken maar een gezinnen en gemeenschappen zal vergiftigen. En dat is roddel en laster. Bespreek niet de tekortkomingen van je vrienden met anderen en geef geen slechte boodschappen door aan anderen. Zelfs als je weet dat het waarheid is. Laat zitten wanneer je niet weet of het waar is. Behalve dat dit niet oprecht is naar je vriend of vrienden zijn roddel en laster ook grote zondes in de Islam en is de bestraffing daarvoor op de dag des Oordeels groots.
Moge Allah SWT ons nobele eigenschappen schenken en onze vriendschappen omwille van Hem laten zijn en ons vergeven van zondes als roddel en laster. Ameen.
