Optimisme

In de Naam van Allah, de meest Barmhartige, de meest Genadevolle. Alle lof behoort toe aan Allah, en moge Allah vrede en zegeningen schenken aan de Profeet Mohammad (saw), zijn familieleden en eenieder die in zijn voetsporen treedt tot aan de dag des Oordeels.

Beste gelovigen, over optimisme, het onderwerp van de preek van vandaag, zegt Allah de Verhevene in de Eerbiedwaardig Koran: “Zeg: ‘O mijn dienaren, die buitensporig zijn tegenover zichzelf, wanhoopt niet aan de Genade van Allah’. Voorwaar, Allah vergeeft alle zonden. Voorwaar, Hij is de Vergevensgezinde, de Meest Barmhartige” (Koran 39:53). Eenieder van ons kent wel het gevoel van wanhoop en uitzichtloosheid. Het is een geestestoestand die in het algemeen intreedt als men van het ene ogenblik op het andere met een zware lichamelijke of geestelijke tegenslag of trauma wordt geconfronteerd. Sommigen belanden hierdoor in een depressie en zelfs nog erger, omdat dingen niet lopen zoals men zou willen, of omdat men het gevoel heeft dat alles steeds maar tegenzit. Allah de Verhevene stelt de oprechte moslim in dit vers gerust, opdat men zich in zulke situaties niet uit het veld laat slaan. Hij of zij blijft optimistisch en bekijkt de situatie van de gunstige kant, alleen al vanwege het rotsvaste vertrouwen is de allesomvattende kennis van Allah de Verhevene.

Dit is een essentiële levenshouding van een oprechte moslim tegenover zijn Heer, die wordt bevestigd in een uitspraak van de Profeet (saw): “Allah de Majestueuze zegt: Ik ben tegenover mijn dienaar zoals hij denkt dat Ik ben, of dit nu goed is, of slecht”. Met andere woorden, Allah is in staat datgene te realiseren voor zijn dienaar waarvan hij denkt of hoopt dat Allah het voor hem zal realiseren. Hoe geweldig is deze toestand van de gelovige: als hem iets goeds overkomt, doet hij dankbetuigingen, en dat is goed voor hem; als hem iets slechts overkomt, dan verdraagt hij het met geduld, en hij zal daarvoor beloond worden.

De Profeet (saw) hield van optimisme

De Profeet (saw) heeft ons opgedragen om altijd optimistisch te blijven. Zo is overgeleverd dat de Boodschapper van Allah heeft gezegd: “Er is geen geloof in slechte voortekenen, want ik hou van optimisme. Zij (de metgezellen) zeiden: “Wat is optimisme? Hij zei: “Een goed woord.” Deze overlevering leert ons dat gebeurtenissen geen onheil-elementen kunnen bevatten. Geloof in onheil-elementen wordt gezien als bijgeloof, en de islam wijst al het bijgeloof streng af. Een moslim dient steeds optimistisch te blijven en zich bewust te zijn dat er altijd een positief element in een gebeurtenis schuilt. Overeenkomstig het Woord van Allah de Verhevene:

“…het kan zijn dat jullie afkeer van iets hebben, terwijl het goed is voor jullie; en het kan zijn dat jullie van iets houden, terwijl het slecht voor jullie is. En Allah weet, terwijl jullie niet weten.” Koran 2:216).

De Profeet (saw) hield van optimisme, omdat de hoop op het voordeel van de Gunst van Allah een persoon in een goede staat behoudt. En als hij zich vergist door hoop te hebben, dan is dit toch nog goed voor hem, want de hoop in Allah verliezen is altijd een slechtere positie. Zo vulde de Profeet (saw) de harten van zieke personen steeds met hoop, en verrichte hij smeekbeden tijdens zijn bezoek aan hen middels de woorden: “Maak je geen zorgen, het zal een reiniging voor je zonden zijn als Allah het Wil.”

Optimisme maakt je positief

Optimisme is een positieve karaktereigenschap, iemand die de wereld van een positieve kant benadert. Hij ervaart positieve emoties en is geneigd positief gedrag te vertonen. Zijn optimistische karakter wordt eerder als positief beoordeeld, dan dat van een pessimist. Men waardeert zichzelf beter en presteert daardoor ook beter dan degene die negatief in het leven staat. Het opent de deur naar hoop en voorkomt luiheid en lusteloosheid, waardoor de mens beter in staat is zijn doelen te realiseren, zodat hij uiteindelijk de Tevredenheid van Allah kan verkrijgen. De optimist staat ook dichter bij Allah de Verhevene, omdat hij in Allah geloof en in de Voorbeschikking, goed of slecht, die Allah voor al Zijn schepselen volgens Zijn allesomvattende kennis heeft voorbestemd.

Wees dus verheugd met hetgeen jullie Heer voor jullie heeft bepaald, en vermijd degenen in jullie leven die pessimistisch zijn. Dit was de levenshouding van alle toegezonden Profeten en Boodschappers, zoals die van onze nobele Profeet Ayyub, die nimmer de hoop had opgegeven gedurende de vele jaren van zware beproeving. Dit zien we ook terug in het verhaal van de Profeet Yusuf, zoals geopenbaard in de Eerbiedwaardig Koran: “O mijn zonen, gaat heen om nieuws in te winnen over Yusuf en zijn broeder en wanhoopt niet aan de Genade van Allah. Voorwaar, niemand wanhoopt aan de Genade van Allah, behalve het ongelovige volk.” (Koran 12:87). Moge Allah ons allen in de voetsporen doen treden van de Profeten en Boodschappers, in het bijzonder van de Nobele Profeet Mohammad (saw), die nimmer zijn hoop had verloren in de uitvoering van de zwaarste missie in de geschiedenis van de mensheid, namelijk de Volmaakte Boodschap van Allah de Verhevene te verkondigen. Amien!