In de naam van Allah, de meest Barmhartige, de meest Genadevolle.


Ons geloof beste gelovigen is niet een geloof van zomaar wat doen, is niet een geloof van gedrag kopiëren of tradities staande houden omdat we dat nou maar eenmaal gewend zijn. Ons geloof is een geloof van kennis. Handelen op basis van kennis. Geloven op basis van kennis. En dus ook je aanbiddingen verrichten op basis van kennis.

  1. Geliefde broeders en zusters, vorige week heeft de imam de voortreffelijkheden van het vrijdaggebed behandeld en het belang van deze wekelijkse islamitische feestdag onderstreept met als hoogtepunt van de dag het vrijdaggebed zoals wij deze nu aan het verrichten zijn. Het is daarom goed om eens wat kennis op te doen over deze aanbidding; het vrijdaggebed. De imam heeft vandaag een aantal zaken behandeld die niet horen bij het vrijdaggebed, maar die wel door sommigen onder ons gebezigd worden. Deze zaken zijn te verdelen in 2 categorieën.

Het eerste is het soort overtredingen dat niet past bij de ‘adaab’, gedrag en respect dat hoort bij het vrijdaggebed, of het zijn handelingen zoals het nalaten van een soennah(aanbevolen handeling).

Het tweede soort overtredingen waar we het vandaag over gaan hebben zijn zwaarder en kunnen oorzaak zijn voor bestraffing van Allah SWT of het ongeldig maken van het vrijdaggebed.

Omwille van de tijd zullen we hier alleen de overtredingen verdeeld over de twee categorieën noemen zonder de ‘dalil’, oftewel het bewijs uit de Koran en de soennah erbij te noemen.

Onder de categorie overtreding van soennah’s en adab van het vrijdaggebed vallen het volgende:

Het niet lezen van soerat el Kahf (Hier heb je de tijd voor tussen het maghreb-gebed op de donderdag tot vóór het maghreb-gebed op vrijdag)
Het nalaten regelmatig of veelvuldig vrede en zegeningen te vragen voor de profeet SAW op vrijdag. (Allahoemmasalli wassallam ‘ala sayyiedina Mohammedin wa ‘alaaalihi)
Het bewust niet verrichten van de grote wassing, de ghoesl, zonder geldige reden. Bij Imam Malik is dit een soennah. Sommige andere geleerden vinden dit zelfs een verplichting!
Het niet aantrekken van kleding dat past bij de gelegenheid; naar de moskee komen zonder fris te ruiken of in kleding die niet getuigt dat je naar een belangrijke bijeenkomst gaat past niet bij de adaab van salat el joemoe’a (het vrijdaggebed).
Niet de adab el masjid doen als je de moskee binnen komt. Dat houdt in dat je met je rechtervoet naar binnen gaat en de doe’a zegt.
Je niet houden aan de algemene huisregels van de moskee zoals het schoonhouden van de natte ruimtes en het leggen van je schoenen op de juiste plek die daarvoor aangewezen is.
Als je in de moskee bent aangekomen voor het vrijdaggebed, in plaats van je te haasten naar de gebedsruimte en te beginnen met Koran lezen, dhikrverrichten enzovoorts, jezelf ophouden in de gangen van de moskee, of in het winkeltje, of in de parkeergarage en zodoende op het laatste moment of zelfs te laat de gebedsruimte betreden.
Het niet verrichten van de twee raka’aat als je de gebedsruimte binnen komt en de imam is nog niet begonnen met de gotbah (preek). Voor wat betreft als de imam al begonnen is met de gotbah is er een meningverschil tussen geleerden. In onze madhab van imam Malik dien je direct te gaan zitten als de imam al begonnen is en niet nog twee raka’aat te bidden.
De manier van zitten kan een overtreding zijn van de adaab van het vrijdaggebed. De adaab die past bij het vrijdaggebed is als volgt, je dient zoveel mogelijk aan te sluiten en geen grote gaten te laten vallen in de gebedsruimte, je gaat zitten met je gezicht richting de qibla en het liefst op een plek waar je de imam kan zien als hij preekt zodat je niet alleen zijn stem hoort maar ook zijn gezichtsuitdrukking ziet, je zit in kleermakerszit, of op je knieën, in een actieve houding, maar in ieder geval niet met je benen uitgestrekt, of je benen wijd, of half liggend. Net zoals het geldt voor de kleding geldt het ook voor je zithouding. Het dient te passen bij de gelegenheid! Uiteraard is er een uitzondering op basis van medische redenen. Zitten op een stoel zonder medische redenen kan uiteraard ook niet.
Het niet antwoorden van de salamoe alaikoum groet van degene die binnenkomt. Dit geldt alleen voordat de imam begonnen is met de gotbah!
Het bewust niet opvullen van lege ruimtes en bewust achterin gaan zitten.
Het hardop meezeggen van een hadith of een Koranvers die je toevallig kent en die de imam noemt in zijn preek.
Voor de neus van iemand langslopen die in gebed is.
Gapen of af en toe in een lichte slaap vallen tijdens de gotbah past absoluut niet bij de adaab van salat el joemoe’a. Valt iemand diep in slaap, dan dient deze zijn tahara (wassing) te vernieuwen.

De volgende punten vallen onder de zwaardere categorie en kunnen je gehele vrijdaggebed ongeldig maken.

Praten tijdens de gotbah
Gebruik maken van de telefoon tijdens de gotbah
Diep slapen tijdens de gotbah
Het groeten of handen schudden van iemand tijdens de gotbah
Het storen van de aanwezigen in de gebedsruimte voordat de gotbah begint, al is het doordat je hardop Koran reciteert, laat zitten als je ze stoort door gewone praat.
Mensen lastig te vallen door langs ze heen te gaan lopen zodat zij moeten opschuiven om jou erlangs te laten, zowel voor als tijdens de gotbah.
Niet rechte rijen maken tijdens het gebed.
Het blootleggen van de lichte ‘3awrah. Dat is het gedeelte van je lichaam wat niet zichtbaar mag zijn tijdens het gebed. Denk hierbij aan de kleding die je draagt en mogelijk anders gaat zitten als je op de grond zit, of als je knielt voor de rokoo’of de soejoed.
Hardop meelezen met de imam in het gebed
Het opstaan zodra de vertaling begint om te gaan bidden. Uitzondering hierop zijn als je op dat moment de moskee binnenkomt en je volgt de menig van geleerden die zeggen dat je ook tijdens de gotbah de ta7iyaat el masjidmoet bidden, of je bedenkt  je dat salat assobh nog niet gebeden hebt.
Praten of met je telefoon bezig zijn of überhaupt een ongeïnteresseerde houding aannemen tijdens de vertaling. De vertaling is namelijk onderdeel van de gotbah.
Roken net voordat je de moskee binnenkomt of zelfs in de garage of op het plein.
Het meedragen van sigaretten in de gebedsruimte of tijdens het gebed.
Mannen die gaan zitten of groepjes gaan vormen bij de vrouweningang of vrouwen die dat doen bij de manneningang. Of groepjes vormen op de wegen die direct aan de moskee liggen. En zeker als men de ogen niet neerslaat en de andere weggebruikers niet respecteert.
Het niet respecteren van de buren van de moskee door veel geluidsoverlast te veroorzaken of door  je auto of je fiets te parkeren op een plek waar die niet hoort.
Roddel en laster spreken over mensen in de moskee of daarbuiten en in het bijzonder de vrijwilligers die elke vrijdag het weer mede mogelijk maken dat we in alle rust onze aanbidding kunnen verrichten.
Het maken van afspraken of plannen van een reis in de tijd van het vrijdaggebed als je ook de keuze hebt om de reis of de afspraak op een ander tijdstip te plannen.

En tot slot de grootste zonde die je kan begaan ten opzichte van het vrijddaggebed en dat is überhaupt niet komen bidden en het niet belangrijk vinden om dit tijdstip te reserveren voor de salaat el joemoe’a.