1001 inventions: ontdek de gouden eeuw van de moslimbeschaving
Al bijna 7 jaar werk ik nu in de kunst en cultuur sector. In het begin merkte ik dat musea en instellingen het toch moeilijk vonden om iets te doen met het thema islam. Vaak werden moslims niet per se als doelgroep van een museum gezien. Die komen toch niet, werd vaak gezegd. De laatste 3 jaar zien we daar steeds meer verandering in komen. Musea durven meer tentoonstellingen te programmeren die met de islam te maken hebben. De tentoonstelling Verlangen naar Mekka in het Rijksmuseum Volkenkunde in Leiden heeft vorig jaar meer dan 85.000 bezoekers getrokken. Daarmee is het de meest succesvolle tentoonstelling ooit in de 176 jaar die het museum bestaat. Een groot deel van de bezoekers was moslim. In Rotterdam werk ik nu aan de tentoonstelling 1001 inventions over de wetenschappelijke bijdrage van moslims aan hedendaagse wetenschap. Vanaf volgend jaar werk ik, Insha Allah, aan een tentoonstelling over Marokko in het Tropenmuseum in Amsterdam. Zo zie je dat moslims steeds meer mee worden meegenomen als doelgroep van musea en culturele instellingen. En terecht, want ook wij houden van cultuur, dragen eraan bij en kunnen ervan genieten en leren.
Expositie
1001 inventions is een tentoonstelling en toont uitvindingen van de gouden jaren van de moslimbeschaving.
Deze bijzondere tentoonstelling is tot en met 11 januari 2015 te zien in Rotterdam. Talloze zaken die we hedendaags gebruiken vinden hun oorsprong in een eeuwenoude moslimbeschaving. Denk daarbij aan een straatlantaarn, vulpen, scalpel of zelfs parfum. Als bezoeker word je meegesleept door de wetenschappelijke en culturele ontdekkingen van moslims tijdens het duizend jaar durende ‘gouden tijdperk’.
De expositie is inmiddels op wereldreis en strijk neer in Rotterdam. Vijf maanden lang (29 augustus 2014 tot 11 januari 2015) zal ze te zien zijn in het voormalige Postkantoor. Wereldwijd bezochten vijf miljoen mensen de tentoonstelling al. Ook prominenten als Hillary Clinton, prins Carl Philip van Zweden en prins Charles van Wales hebben de expositie gezien.
In ons dagelijks leven komen we talloze dingen tegen waarvan de oorsprong in de gouden tijd van moslims liggen. De uitvindingen van moslimmannen- en vrouwen legden de funderingen voor onze moderne wereld. Alchemie groeide bijvoorbeeld uit tot de wetenschap van de scheikunde. Zo werden pogingen gedaan om een bemande raket te lanceren, medische operaties uit te voeren en om te navigeren met sterren als gids.
Eeuwen geleden was de Arabische wereld ver vooruit op Europa als het ging om wetenschap en cultuur. Eén van de belangrijkste spirituele en educatieve centra van de Arabische wereld is al eeuwenlang de Qarawiyen-universiteit van Fez in Marokko. De universiteit was van oorsprong een moskee en werd in het jaar 859 na christus opgericht door Fatima-al Fihri, de dochter van een rijke koopman. Vanaf de oprichting zat er een Madrasa bij de moskee. De Madrasa van Fatima-al Fihri is ook tegenwoordig nog één van de belangrijkste universiteiten in de Arabische wereld.
Minder bekend is Mariam “Al-Astrolabiya” Al-Ijliya. Een groot wetenschapper uit Aleppo (Syrie) die leefde in de 10de eeuw. Zij ontwierp en maakte het astrolabium. Een astrolabium is een toestel waarmee plaats en hoogte van een hemellichaam kan berekend worden als functie van de tijd. Het astrolabium was 1200 jaar lang het voornaamste instrument voor navigatie. Moslims gebruikten het voornamelijk voor het bepalen van de gebedsrichting (Qibla) en voor het bepalen van de start en het einde van de ramadan. Eigenlijk was een astrolabium de voorloper van de smartphone. Mariam’s vader was een bekend astrolabiummaker in Baghdad en zij werd zijn student. Mariam werd zo goed in het vak dat ze door de burgemeester van de stad, Sayf al Dawla in dienst werd genomen.
Zo zijn er meerdere verhalen van, voor de meeste mensen, onbekende mannen én vrouwen die van grote invloed zijn geweest op de wereld van nu.
1001 inventions is een interactieve tentoonstelling die haar bezoekers weet te boeien en verwonderen en hun kennis laat verbreden. Bezoekers van alle leeftijden worden educatief vermaakt in de vorm van korte films, interactieve stations, workshops, spelletjes en acteurs die op de expositie rondlopen. Nu de expositie in Rotterdam neerstrijkt ontstaat ook voor jou de kans om meer te weten te komen over deze gouden tijden voor moslims.
Voor het eerst wordt dit onbekende hoofdstuk uit de geschiedenis in Nederland getoond.,We maken kennis met de Gouden Eeuw van de Islamitische beschaving en haar verworvenheden; de techniek, de medische vooruitgang, scholing voor mannen en vrouwen en handelsreizen over de wereld (zijderoute).
De tentoonstelling stond eerder onder andere in New York, Kuala Lumpur, Washington, Istanbul, Dubai en Chicago.
meer informatie en kaartjes? www.1001inventions.nl
