Het verhaal van Moesa en al-Khidr: deel 2

In de naam van Allah, de meest Barmhartige, de meest Genadevolle. Alle lof behoort toe aan Allah, Degene Die aan zijn dienaar het Boek heeft gezonden, en moge Allah vrede en zegeningen schenken aan Zijn nobele Profeten en Boodschappers.


 

Nederigheid tov mensen van kennis

Vorige week hebben wij aandacht besteed aan de aanleiding en achtergrond van het verhaal van Moesa en Khidr (vrede zij met hen beide). Deze week zullen we stil staan bij het belang en de lessen die we uit dit verhaal kunnen leren. Uit authentieke overleveringen leren wij dat Khidr een Profeet was van Allah, evenals Moesa. Beide waren op hetzelfde moment naar verschillende volken gestuurd. Toen Moesa zichzelf verhief tot de meest geleerde persoon op aarde, greep Allah de Verhevene onmiddellijk in. Hoe kon Moesa zich op deze wijze uitlaten, terwijl een ander over verborgen kennis beschikt? Moesa paste hierop zijn hoogmoedig gedrag meteen aan. Uit respect voor Allah vroeg hij toestemming om deze persoon te ontmoeten, om van hem te kunnen leren. Dit laat zien, dat zelfs één van grootste Profeten zich nederig en gehoorzaam opstelde tegenover een geleerde persoon. Daarnaast leren wij dat de islamitische methode om kennis op te doen niet zelfstudie is, maar door in de leer gaan bij de geleerden (‘ulama). Om die reden moeten wij onze docenten met respect benaderen als wij nuttige kennis willen opdoen. Zelfs als wij over veel kennis beschikken over een bepaald onderwerp, dan nog mogen wij ons niet arrogant opstellen.

Verder leren we dat het hebben van geduld een belangrijke voorwaarde is om kennis te vergaren. Ofwel, kennis opdoen kost nu eenmaal tijd. Ondanks de waarschuwing van Khidr: “Waarlijk, jij zult niet in staat zijn geduld met mij te hebben”, is Moesa vastberaden en vraag hij Khidr om een kans.

Onderweg kwamen ze een boot tegen van enkele arme vissers. Khidr vroeg de vissers om hen naar de overkant te brengen, maar omdat ze geen geld hadden, voegde Khidr eraan toe dat, als Allah het wil, zij zeker daarvoor beloond zouden worden. De arme vissers waren vrijgevig en stemden in. Maar toen zij hun netten in het water wierpen, maakte Khidr onopgemerkt een gat in de boot, net groot genoeg om het water binnen te laten. Toen de vissers in paniek het gat probeerden te dichten, verlieten Moesa en Khidr de boot.

Geduld

Hoe kun je nou zoiets doen, terwijl die mensen zo vrijgevig waren, zei Moesa? Khidr antwoordde: Heb ik niet gezegd, dat je het met mij niet zou kunnen uithouden! Moesa reageerde verschrikt: hij was het vergeten! Het was een oprechte fout, en als iemand onbewust een fout maakt, dan verdient degene vergeving. Nog voordat Moesa besefte wat er precies gebeurd was, zag hij hoe Khidr het leven een onschuldig kind beëindigende. Moesa reageerde woedend, maar Khidr herhaalde zijn woorden: Heb ik niet gezegd, jij zult het met mij niet kunnen uithouden!

Moesa verontschuldigde zich en vroeg om één laatste kans. Uit een overlevering weten wij dat de Profeet (vrede zij met hem) over dit incident heeft gezegd: Als Moesa niet overhaast gesproken zou hebben, dan zou hij zeker nog vele wonderen zien. Daarom, haastigheid komt van de Shaytaan, en kalmte en geduld komen van Allah de Verhevene.

Moesa en Khidr waren hongerig en zochten onderdak in een nabijgelegen dorp. Het was in die tijd de gewoonte om reizigers tenminste wat water en brood aan te bieden. De inwoners van dit dorp waren zo gierig dat zij niets wilden delen, en deze twee profeten respectloos wegstuurden. Toen ze weg wegliepen, zag Moesa hoe Khidr de dorpsmuur, die op instorten lag, aan het repareren was. Moesa die inmiddels behoorlijk geïrriteerd was, zei: je had toch tenminste een vergoeding daarvoor kunnen vragen. Khidr wende zich onmiddellijk tot Moesa met de woorden: “Je wilde toch een laatste kans, en die kans heb je zojuist verspeeld. Hier scheiden onze wegen”.

Vrijgevigheid

Vervolgens gaf Khidr de uitleg waar Moesa geen geduld voor kon opbrengen. Wat betreft de boot, die zou evenals alle bruikbare boten in het land door een onrechtvaardige koning worden geconfisqueerd. Omdat de boot beschadigd was, hebben de soldaten alle andere boten meegenomen, maar deze laten staan. De bezitters van deze boot hadden geen rijkdom, maar waren desondanks vrijgevig. Daarom wilde Allah hun enige bron van inkomsten redden. Hoe dankbaar waren zij, omdat hun boot beschadigd was. Met andere woorden, als wij vrijgevig zijn met de middel die wij bezitten, dan zal Allah die zegenen. Gebruik dus je tijd, gezondheid, kennis, en geld om Allah te zoveel mogelijk te behagen. Weet ook dat Allah je soms beproeft met klein problemen, zodat je bespaard blijft van grote rampen. Wees daarom geduldig en trek niet te snel conclusies. Dit is de ware karakter van een oprechte gelovige. Wat betreft de dood van het kind, die zal iedere ouder als de zwaarste tegenslag in het leven ervaren. Er is niets meer pijnlijk dan je eigen kind te verliezen. Dit is hoe Allah de mens heeft geschapen. Khidr legt uit: de ouders van het kind waren oprechte gelovigen. Allah wist dat dit kind later een arrogante, slechte en ongelovige man zou worden, die zijn ouders alleen maar pijn en verdriet zou bezorgen. Daarom wilde Allah dit kind vervangen door een beter kind, dat dankbaar en loyaal zou zijn. Allah wilde de gelovige ouders belonen met de mooie herinneringen van hun eerste kind en een mooie toekomst met het tweede kind. Hier leren wij dat Allah nooit een gunst wegneemt, behalve dat hij er iets beters voor in de plaats brengt. Dit is een vaste regel in onze godsdienst. Het enige wat je hiervoor nodig hebt, is vertrouwen in Allah. Weet dat Allah meer houdt van zijn dienaren, dan de ouders van hun kinderen.

Rechtschapenheid

Wat betreft de dorpsmuur, die bevond zich achter een tuin van twee wezen. Hun vader was een rechtschapen persoon, en hij verstopte een schat voor zijn kinderen in die muur. Als de muur zou omvallen, dan zou men de schat ontdekken. Denk je dat deze mensen, die geen water, noch brood aan een vreemde gaven, de schat zouden delen? Allah wilde dat de wezen de schat pas zouden vinden als zij volwassen waren geworden. Dat is het moment waarop zij het geld het meest nodig hadden. Met andere woorden, omdat de vader rechtschapen was, heeft Allah de financiële zorg voor kinderen op Zich genomen. Verder leren we dat Allah het beste weet wanneer hij een smeekbede laat verhoren. Ook leren we dat als ouders goede kinderen willen hebben, zijzelf ook oprechte gelovigen moeten zijn.

Geachte gelovigen, in dit verhaal vinden we belangrijke lessen voor ons allemaal. Dagelijks ondervinden wij soortgelijke problemen in ons leven. We worden op dezelfde wijze beproeft. Het is daarom belangrijk om steeds een goede relatie te onderhouden met de Schepper. Moge Allah ons laten behoren tot de mensen die deze lessen in praktijk kunnen brengen. Amien!