In de Naam van Allah, de meest Barmhartige, de meest Genadevolle. Alle lof behoort toe aan Allah, en moge Allah vrede en zegeningen schenken aan de Profeet Mohammad (saw), zijn familieleden en eenieder die in zijn voetsporen treedt tot aan de Dag des Oordeels
Dankbaarheid
Over het belang van dankbaarheid, het onderwerp van de preek van vandaag, zegt Allah de Verhevene in de Eerbiedwaardig Koran: “…En vergeet niet elkaars goede eigenschappen. Voorwaar, Allah is Alziende over wat jullie doen” (Koran 2:283). Het tonen van dankbaarheid betreft een deugd die de mens tot de hogere gradaties van moraliteit verheft. Dankbaarheid zit niet alleen in één losse handeling, maar juist in de wijze waarop iemand gevoelsmatig reageert in relatie tot het handelen van anderen. Vaak gebeurt dit onbewust in lijn met onze aard en karakters. Zo zal een vriendelijk persoon sneller geneigd zijn de ander te groeten, en een moedig mens, eerder besluiten een ander te helpen in moeilijke situaties.
Een oprechte moslim is dankbaar
Een oprechte moslim dient in zijn gedrag met betrekking tot zijn medemens steeds deugdzaam, plichtgetrouw en dankbaar te zijn. Op hem rust namelijk de plicht om aan anderen te geven wat hen toekomt of waar men ten minste recht op heeft. De mens is in de eerste plaats dank verschuldigd aan Allah de Verhevene, Die hem heeft geschapen, vervolgens overladen heeft met Zijn gunsten, en tot slot naar het rechte pad heeft geleid. De Profeten en Boodschappers waren zich goed bewust van deze gunsten. Zo is over de Profeten Dawud en zijn zoon Sulayman geopenbaard: “En voorzeker, Wij gaven kennis aan Dawud en Sulayman, en beiden zeiden zij: “Alhamdulilah, Alle lof zij Allah, Degene Die ons heeft bevoorrecht boven velen van Zijn gelovige dienaren” (Koran 27:15). Ook de Nobele Profeet Mohammad (saw) heeft ons geleerd de gunsten van Allah de Verhevene steeds te gedenken, aangezien dit de manier is om de aanbidding te versterken, genade te verkrijgen, en de gunsten te vermeerden.
De deugd van dankbaarheid vinden we terug in de handelingen en uitspraken van de Profeet Mohammad (saw), die de gunsten van zijn gezin, familie, naasten, buren, en vrienden waardeerde en ook uitsprak. Dankbaarheid en gehoorzaamheid ten aanzien van ouders behoort zelfs tot één van de meeste geliefde handelingen in de ogen van Allah de Verhevene. Zo is er in een authentieke traditie overgeleverd dat de Profeet (saw) werd gevraagd:
“O Boodschapper van Allah, welke daad is het meest geliefd bij Allah?” Hij zei: “Het gebed dat op tijd is verricht.” (En) daarna? Hij zei: “De ouders eerbiedigen.”
De geleerden trekken deze vorm eerbied niet alleen door tot directe familieleden en aanverwanten, maar ook tot leerkrachten, onderwijzers, hulpverleners, en collega’s op werk vanwege hun belangrijke inspanningen voor anderen. Zij allen verdienen respect, gehoorzaamheid en dank. Immers, over deze personen vermeld Allah de Verhevene: “Allah zal degene onder jullie die geloven en degenen aan wie kennis is gegeven in rang verheffen” (Koran 58:11).
Dankbaarheid tav het land waar je woont
Dankbaarheid ten aanzien van het land waar wij wonen en verblijven is eveneens een belangrijke deugd. Het feit dat het land ons een veilige omgeving biedt, ons laat gebruik mogen maken van haar faciliteiten, het recht geeft om het geloof te belijden, en alle andere materiële en immateriële voordelen biedt, mogen we zeker niet vergeten. Uiteraard zijn deze gunsten uiteindelijk toe te schrijven aan Allah de Verhevene, maar desalniettemin past het bij het karakter van een moslim om ook dankbaar te zijn voor alle tussenliggende schakels. Overeenkomstig de woorden van de Profeet (saw): “Degene die de mensen niet bedankt, bedankt Allah ook niet.”
De laatste vorm van dankbaarheid is vandaag de dag belangrijker dan ooit, aangezien moslims inmiddels onderdeel zijn geworden van de Nederlandse samenleving. Moslims hebben de plicht om het algemene belang te dienen, zich serieus in te zetten voor nobele doelen, en zoveel mogelijk bij te dragen aan de veiligheid en stabiliteit van dit land. Hierdoor vergroot men niet alleen de samenhorigheid onder elkaar, maar eveneens de samenhorigheid binnen de samenleving als geheel. Hetzelfde geldt ook voor het land van oorsprong, waar men vandaan is gekomen en nog steeds banden mee onderhoud in de vorm van bijvoorbeeld steun aan familieleden en liefdadigheidsprojecten. We vragen Allah de Verhevene ons hierbij te helpen, zodat wij zo goed mogen anderen kunnen geven waarop zij recht hebben in de vorm van dankbaarheid, ondersteuning, en respect. Amien!
